حریم خصوصی اپلیکیشن های پیام‌ رسان: رتبه‌ بندی سال 2025

کدام اپلیکیشن پیام‌ رسان کمترین میزان اطلاعات شما را فاش می کند و بیشترین کنترل را بر حریم خصوصی شما فراهم می کند؟ در این مطلب، جدیدترین رتبه‌ بندی‌ پلتفرم‌ های ارتباطی محبوب را بررسی می‌ کنیم.

اگرچه پیام‌ های مستقیم ارسال‌ شده از طریق یک اپلیکیشن چت اغلب به‌ عنوان گفتگویی خصوصی در نظر گرفته می‌ شوند، اما واقعیت به این سادگی نیست. نه‌ تنها ممکن است پیام‌ ها و داده‌ های شما برای تبلیغات و آموزش هوش مصنوعی مورد استفاده قرار گیرند، بلکه می‌ توانند با نهادهای قضایی و سازمان‌ های اطلاعاتی نیز به اشتراک گذاشته شوند. علاوه بر این، افراد ناشناس یا کلاهبرداران - که ممکن است خود را به‌ عنوان رئیس شما جا بزنند - می‌ توانند مستقیما با شما تماس بگیرند. از سوی دیگر، مهاجمان می‌ توانند با بهره‌ گیری از روش‌ های مهندسی اجتماعی به حساب شما دسترسی پیدا کرده و تمام گفتگوهای شما را به‌ صورت لحظه‌ ای بخوانند.

اما کدام سرویس‌ ها احتمال وقوع چنین رویدادهای ناخواسته‌ ای را به حداقل می‌ رسانند؟ این همان پرسشی است که کارشناسان شرکت Incogni درصدد پاسخ‌ گویی به آن برآمدند. آن‌ ها تصمیم گرفتند شبکه‌ های اجتماعی و اپلیکیشن های پیام‌ رسان محبوب را با یکدیگر مقایسه کرده و بر اساس سطح حریم خصوصی، از بیشترین تا کمترین، رتبه‌ بندی کنند. نتیجه این پژوهش، رتبه‌ بندی حریم خصوصی شبکه‌ های اجتماعی در سال 2025 است. این مطالعه گسترده، 15 شبکه اجتماعی و اپلیکیشن پیام‌ رسان را در 18 شاخص مختلف مورد بررسی قرار داد. در این مطلب، تمرکز ما بر امتیازهای مربوط به اپلیکیشن های پیام‌ رسان و پلتفرم‌ های ارتباط مستقیم است - با انتخاب کاربردی‌ ترین معیارهای ارزیابی.

بنابراین، کدام‌ یک از اپلیکیشن های پیام‌ رسان رایج، بیشترین تمرکز را بر حفظ حریم خصوصی دارند؟

بیایید از نتایج نهایی شرکت Incogni شروع کنیم. این شرکت پس از جمع‌ بندی امتیازها در شاخص‌ های مختلف، به رتبه‌ بندی زیر از نظر میزان حفظ حریم خصوصی دست یافت (عدد کمتر نشان‌ دهنده حریم خصوصی بهتر است):

1. دیسکورد (Discord): 10.23
2. تلگرام (Telegram): 13.08
3. اسنپ‌ چت (Snapchat): 13.39
4. فیسبوک مسنجر (Facebook Messenger): 22.22
5. واتساپ (WhatsApp): 23.17

مقایسه بر اساس معیارهای واقعا مهم، تصویر متفاوتی را نشان می‌ دهد. پژوهش جامع Incogni شامل شاخص‌ های گوناگونی بود؛ از جمله تعداد جریمه‌ های مربوط به نقض قوانین نگه داری داده در کشورهای مختلف، تعداد حملات سایبری و نشت‌ های اطلاعاتی گذشته، میزان خوانایی سیاست حفظ حریم خصوصی، مدت‌ زمان حذف داده‌ ها پس از درخواست بستن حساب کاربری و موارد مشابه.

با این حال، شاخص‌ های کاربردی‌ تری نیز در میان این ارزیابی‌ ها وجود داشتند؛ مانند نوع داده‌ هایی که برنامه موبایل جمع‌ آوری می‌ کند، سطح حریم خصوصی پیش‌ فرض، میزان داده‌ های قابل‌ مشاهده برای افرادی خارج از فهرست مخاطبان، استفاده از داده‌ های کاربر برای آموزش هوش مصنوعی، و امکان انصراف از این فرآیند. برای کسانی که نگران دخالت‌ های دولتی در مکاتبات خصوصی هستند، نرخ پاسخ‌ دهی شرکت‌ ها به درخواست‌ های دولتی برای دریافت اطلاعات کاربران نیز شاخصی مهم به شمار می‌ رود. اگر فقط امتیازهای مربوط به این دسته‌ بندی‌ های عملی را در نظر بگیریم، نتایج به شکل قابل‌ توجهی تغییر می‌ کند:

1. تلگرام (Telegram): 4.23
2. اسنپ‌ چت (Snapchat): 7.72
3. دیسکورد (Discord): 8.14
4. واتساپ (WhatsApp): 11.93
5. فیسبوک مسنجر (Facebook Messenger): 13.37

شرکت Incogni به دلیل این‌ که چت‌ های واتساپ ممکن است برای آموزش هوش مصنوعی مورد استفاده قرار گیرند و کاربران قادر به انصراف از آن نیستند، 3.4 امتیاز منفی برای آن در نظر گرفت. با این حال، باید به نکته‌ ای مهم توجه کرد: در حال حاضر این موضوع فقط در مورد چت‌ های کاربران با دستیار هوش مصنوعی Meta صدق می‌ کند و سایر چت‌ ها همچنان با رمزگذاری سرتاسری (End-to-End Encryption) محافظت می‌ شوند و برای آموزش هوش مصنوعی استفاده نمی‌ شوند.

بنابراین، از دیدگاه ما، امتیاز واقعی‌ تر برای واتساپ حدود 8.53 خواهد بود؛ هرچند این موضوع جایگاه آن را در جدول تغییر نمی‌ دهد، اما فاصله‌ اش را با سه پلتفرم برتر به‌ طور قابل‌ ملاحظه‌ ای کاهش می‌ دهد.

یک اپلیکیشن پیام‌ رسان که بر منافع کاربر تمرکز دارد، تمام تنظیمات امنیتی و حریم خصوصی را به‌ صورت ایمن و خصوصی از همان لحظه نصب فعال می‌ کند. سپس کاربر در صورت تمایل می‌ تواند سطح حریم خصوصی را کاهش دهد. برنامه‌ های تلگرام و اسنپ‌ چت چنین رفتار تحسین‌ برانگیزی دارند. در مقابل، تنظیمات پیش‌ فرض دیسکورد خصوصی‌ تر نیستند و فیسبوک مسنجر و واتساپ در پایین‌ ترین رده این فهرست قرار دارند. وضعیت مشابهی در مورد تعداد گزینه‌ های تنظیم حریم خصوصی نیز مشاهده می‌ شود - جایی که تلگرام و اسنپ‌ چت بیشترین امکانات را برای کنترل حریم خصوصی در اختیار کاربران قرار می‌ دهند.

ما پیش‌ تر راهنماهای دقیقی برای تنظیمات حریم خصوصی در تلگرام، واتساپ و دیسکورد منتشر کرده‌ ایم. همچنین می‌ توانید نکات و آموزش‌ های مرتبط با تنظیمات حریم خصوصی در بسیاری از برنامه‌ های محبوب، دستگاه‌ ها و سیستم‌ عامل‌ ها را در پرتال رایگان Privacy Checker مطالعه کنید.

کاهش میزان اطلاعاتی که افراد ناشناس می‌ توانند مشاهده کنند، برای حفظ حریم خصوصی و امنیت فیزیکی کاربران اهمیت زیادی دارد. این امر احتمال وقوع کلاهبرداری، ارسال اسپم، مزاحمت‌ های آنلاین و حتی سوء استفاده از کودکان را به حداقل می‌ رساند. از این نظر، تلگرام و واتساپ امن‌ ترین گزینه‌ ها هستند و به طور مشترک رتبه نخست را دارند. پس از آن، فیسبوک مسنجر و اسنپ‌ چت در رتبه دوم قرار گرفته‌ اند، و دیسکورد ضعیف‌ ترین عملکرد را در این زمینه دارد.

تلگرام درصد دقیق درخواست‌ های رسمی دولت‌ ها برای دسترسی به داده‌ های شخصی که مورد تایید قرار می‌ گیرند را اعلام نمی‌ کند - هرچند مشخص است که این رقم بیش از صفر است. در مورد سایر پلتفرم‌ ها، اسنپ‌ چت بیشترین میزان همکاری را دارد و در 82 درصد از موارد این درخواست‌ ها را می‌ پذیرد. سرویس‌ های متعلق به متا (شامل واتساپ و مسنجر) نیز در 78 درصد از موارد با مقامات همکاری می‌ کنند (جزئیات تفکیک‌ شده برای هر سرویس مشخص نیست). دیسکورد نیز با 77.4 درصد اندکی پایین‌ تر از آن‌ ها قرار دارد.

تمام پلتفرم‌ های پیام‌ رسان، به‌ میزان مشخصی اطلاعات کاربران خود را جمع‌ آوری می‌ کنند - از جمله داده‌ های مربوط به مشخصات جمعیت‌ شناختی، رفتارها و ترجیحات آن‌ ها. در این مطالعه، میان جمع‌ آوری کلی داده‌ ها و جمع‌ آوری داده‌ های مرتبط با نسخه‌ موبایل برنامه تفاوت قائل شده‌ اند. جمع‌ آوری کلی داده‌ ها بر اساس سیاست‌ های حفظ حریم خصوصی ارزیابی شده و اطلاعات مربوط به برنامه‌ های موبایل از داده‌ های منتشر شده در فروشگاه‌ های اپ استور و گوگل پلی به دست آمده است.

بر اساس شاخص جمع‌ آوری کلی داده‌ ها، برنامه‌ های تلگرام و واتساپ با کمترین میزان داده‌ های جمع‌ آوری‌ شده در صدر قرار دارند. پس از آن، دیسکورد رتبه دوم را به خود اختصاص داده است، در حالی که اسنپ‌ چت و فیسبوک مسنجر در پایین‌ ترین جایگاه قرار گرفته‌ اند. اما در زمینه جمع‌ آوری داده توسط نسخه‌ موبایل برنامه‌ ها، نتایج کمی متفاوت است: تلگرام با فاصله‌ ای چشمگیر در جایگاه نخست قرار دارد، پس از آن واتساپ در رتبه دوم، سپس دیسکورد، اسنپ‌ چت و در نهایت فیسبوک مسنجر قرار گرفته‌ اند.

در میان سرویس‌ های بررسی‌ شده، تلگرام کمترین میزان داده‌ ها را جمع‌ آوری می‌ کند و گسترده‌ ترین مجموعه تنظیمات حریم خصوصی را در اختیار کاربران قرار می‌ دهد. هرچند دیسکورد در رتبه‌ بندی کلی در صدر قرار گرفته است - به دلیل محدود بودن داده‌ های جمع‌ آوری‌ شده و نداشتن سابقه جریمه‌ های مربوط به نقض حریم خصوصی - اما در زمینه تنظیمات امنیتی ضعیف‌ تر عمل می‌ کند و تنظیمات پیش‌ فرض آن سطح امنیت بالایی ندارند. از سوی دیگر، واتساپ محافظت گسترده‌ ای در برابر تماس‌ های ناخواسته از سوی افراد ناشناس ارائه می‌ دهد و حجم داده‌ های جمع‌ آوری‌ شده توسط آن نسبتا اندک است.

البته باید توجه داشت که این رتبه‌ بندی تنها بر اپلیکیشن های پرکاربرد و عمومی تمرکز دارد؛ بنابراین، پیام‌ رسان‌ های تخصصی‌ تری که با محوریت حفظ حریم خصوصی طراحی شده‌ اند، در این فهرست لحاظ نشده‌ اند. برای انجام گفتگوهای کاملا محرمانه یا حساس، بهتر است از همین برنامه‌ های خصوصی و تخصصی استفاده شود.

نکته مهم دیگر این است که مطالعه شرکت Incogni بر موضوع رمزگذاری (Encryption) متمرکز نبوده است. در میان برنامه‌ های بررسی‌ شده، تنها واتساپ است که به‌ طور پیش‌ فرض، رمزگذاری سرتاسری (End-to-End Encryption) را برای تمامی چت‌ ها فعال دارد. این موضوع بسیار حیاتی است، چرا که تلگرام - با وجود محبوبیت گسترده - چنین تضمینی ارائه نمی‌ دهد و چت‌ های آن به‌ طور پیش‌ فرض رمزگذاری سرتاسری نیستند.

در نهایت، به خاطر داشته باشید که سطح امنیت ذکرشده صرفا مربوط به نسخه‌ های رسمی موبایل این برنامه‌ ها است. نسخه‌ های دسکتاپ اغلب به دلیل ساختار نرم‌ افزاری‌ خود، آسیب‌ پذیرتر هستند. همچنین استفاده از نسخه‌ های تغییر یافته (Mod) یا کلاینت‌ های شخص‌ ثالث به‌ شدت پرخطر است؛ زیرا نسخه‌ های آلوده به بدافزار به‌ طور گسترده در کانال‌ ها و گروه‌ های پیام‌ رسان‌ ها و حتی در فروشگاه‌ های رسمی مانند گوگل پلی منتشر می‌ شوند.